T24 Dış Haberler
Türkiye-Almanya ortasında aylar süren müzakerelerin akabinde Alman hükûmeti çok sayıda Türk vatandaşını hudut dışı etmeye başladı. Alman basınında Türkiye’nin Almanya’dan her hafta 500 kadar vatandaşını geri almayı teklif ettiğive daha evvel kabul etmediği charter uçuşları da isminin “özel uçuş” olarak değiştirilmesi halinde kabul etmeye hazır olduğu yazıldı. Haberlere nazaran Türkiye, bunlar karşılığında kısa vadede Almanya’ya vize randevularında düzgünleşme, uzun vadede ise Almanya’ya vize serbestisi talep ediyor.
Alman yayın organı FAZ’a nazaran birinci etapta toplam 200 Türk, çeşitli tarifeli seferlerle Türkiye’ye gönderilecek. FAZ’ın hükûmet etraflarından öğrendiğine nazaran bu, Türkleri hudut dışı etme kampanyasının yalnızca başlangıcı.
13 bin 500’den fazla Türk ülkeyi terk etmek zorunda
Almanya’daki 13 bin 500’den fazla Türk ülkeyi terk etmek zorunda. Hükûmet kaynakları, Türkiye’nin Almanya’dan haftada 500 kadar vatandaşını geri almayı teklif ettiğini aktardı. Buna ait hazırlıklar devam ediyor. Türkiye hala hudut dışı süreçlerinin charter uçuşlarla yapılmasına müsaade vermiyor. Fakat, “özel uçuşlar” olarak isimlendirilmesi halinde bu çeşit uçuşları kabul etmeye hazır görünüyor.
Türk sığınmacıların aslında 2023 Ekim’inde hudut dışı edilmeye başlanması gerekiyordu. Geçen kasım ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Almanya Başbakanı Olaf Scholz ortasında gerçekleşen görüşmeden bu yana bu hususta ilerleme kaydedilmiş üzere görünüyor.
Türk sığınmacıların sayısı bir evvelki yıla nazaran yüzde 150’den fazla artarak geçen yıl keskin bir artış yaşadı. Türkiye, Almanya’ya gelen sığınmacıların menşeleri ortasında Suriye’den sonra ikinci sıraya yerleşti. Düşük müdafaa kotası nedeniyle, ülkeyi terk etmesi gereken Türklerin sayısı da süratle arttı.
FAZ’ın haberine nazaran; bir mühlet evvel Almanya, Türkiye’ye ülkeyi terk etmek zorunda kalan 200 vatandaşının ismini içeren bir liste gönderdi. Türkiye bu isteğe olumlu karşılık verdi. Alman makamları, hudut dışı süreçleri için başkonsolosluklarla iş birliğinin “tamamen sorunsuz” bir formda yürütüleceğine dair teminat verdi.
Türkiye, “charter uçuş” kriterinden vazgeçti mi?
Türkiye şimdiye kadar imajına ziyan vereceği telaşıyla hudut dışı süreçlerinin charter uçuşlarla yapılmasına müsaade vermiyordu. Ankara, Suriye ve Afganistan üzere öbür menşe ülkelerle tıpkı kategoride ele alınmak istemiyordu. Bu hassasiyet nedeniyle evvelki hudut dışı süreçleri yalnızca tarifeli uçuşlarla yapılıyordu ve bu da hudut dışı süreçlerinin sayısını sınırlıyordu.
Türkiye artık resmî olarak “özel uçuşlar” olarak isimlendirilmesi halinde gelecekte charter uçuşlarını kabul etmeyi kabul etmiş görünüyor. FAZ, “Türk tarafının Alman hükümetine, bu modelin kullanılması halinde haftada 500’e kadar hudut dışı sürecinin mümkün olduğunu söylediği anlaşılıyor” diye yazdı.
Türkiye karşılığında ne alıyor?
Alman gazetesi FAZ, Türkiye’nin bu seviyede bir iş birliğine karşın karşılığında “şaşırtıcı derecede az şey” aldığını yazdı. Gazetenin aktardığına nazaran; Türkiye’nin uzun vadeli maksatları ortasında Almanya’ya vizesiz seyahat olduğu Alman yetkililer tarafından söylendi. Lakin kısa vadede Almanya sadece vize müracaatlarını daha süratli sürece koyma kelamı verdi. Hatta gazetenin haberine göre; Almanya İçişleri Bakanlığı, bu konuyla ilgili olarak Türk Dışişleri ile görüştü.
AB, 2016’daki mülteci muahedesinin bir kesimi olarak Türkiye’ye belli şartlar altında vizesiz seyahat kelamı vermişti fakat hem bunun yerine getirilmemiş olması hem de hali hazırda vize alımıyla ilgili yaşanan kasvetler Türkiye’nin hayal kırıklığını artırıyor. Türkiye, terörizm mevzuatı ve bilgi müdafaa ıslahatları da dahil olmak üzere o devirde belirlenen 72 kriterden kimilerini hala yerine getirmiş değil. Bununla birlikte, Türkiye’den sığınma talebinde bulunanların sayısı yüksek olduğu sürece, şartları yerine getirse bile ülkeye vizesiz seyahat hakkı verilip verilmeyeceği tartışmalı.
“Peki lakin Türkiye neden uzun müddettir hudut dışı etmeyi reddettiği insanları artık hudut dışı etmeye hazır?” diye soran FAZ, Erdoğan ile Scholz ortasında geçen kasım ayında gerçekleşen görüşmede hudut dışı konusunun ele alındığını ve Scholz’un Türkiye’ye bu mevzuda “sağlam bir mekanizma” kurulması gerektiği talebini ilettiğini yazdı.