Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan datalara nazaran 1 Ekim-24 Aralık tarihleri ortasında 175 taş ocağı için “Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değil” kararı verildiği ortaya çıktı. Kelam konusu kararların 53 tanesinin Devlet Su İşleri (DSİ), Karayolları, Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığı ve Vilayet Özel Yönetimi üzere devlet kurumlarına ait olan taş ocakları olduğu kaydedildi.
EN ÇOK “ÇED GEREKLİ DEĞİL” KARARI HATAY’A!
“ÇED gerekli değil” kararının en çok verildiği vilayet ise 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarda büyük yıkıma uğrayan Hatay oldu. Enkaz kaldırma çalışmaları, yeni inşaatlar ile ağır hava kirliliğinin yaşandığı kentin farklı ilçelerinde 6 adet taş ocağı açılması için ÇED kararı istenmedi.
MA’da yer alan habere nazaran, siyanürlü altın, gümüş, bakır madenlerinin gerisinde kalan taş ocakları da en az onlar kadar tabiata ziyan veriyor ve mermer, kaya, kil, granit, kalker üzere taşları çıkarmak için açılan ocaklar için çoklukla ormanlar, tarım yerleri ve yerleşim alanlarına yakın olan bölgeler tercih ediliyor.
Söz konusu ocaklarda gerçekleştirilen patlamalar yeraltı çatlak sistemlerini bozarak çökmelerle suyollarının değişmesine ve suyun derinlere geçmesine, biyolojik çeşitliliğin azalmasına, toprak yapısının bozulmasına, erozyon ve heyelan riskinin artmasına yol açıyor.
VERİLEN ÇED KARARLARININ 3’TE 1’İ DEVLET KURUMU
Bakanlığın sitesinde yer alan bilgilere nazaran, 3 ayda 175 taş ocağı için ‘ÇED gerekli değil’ kararı verildi. Verilen bu kararların 3’te 1’inin devlet kurumlarına ilişkin olduğu açığa çıkarken en çok kararın 6 Şubat sarsıntılarında büyük hasar alan Hatay için verildiği belirtildi.
Enkaz kaldırma çalışmalarının devam ettiği ve yeni inşaatlar sebebiyle büyük bir hava kirliliğinin yaşandığı kentte 6 adet taş ocağı açılması için ÇED aranmadı.
3 ayda taş ocağı açılmasına onay verilen kararlardan kimileri şu biçimde:
• 1 Ekim: Kayseri Sarıoğlan ilçesinde Kayseri Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığı kum-çakıl ocağı
• 2 Ekim: Maraş’ın Pazarcık ilçesinde Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan kalker ocağı ve kırma eleme tesisi
• 4 Ekim: Şırnak’ın Cizre ilçesinde Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan kalker ocağı ve kırma eleme tesisi
• 4 Ekim: İstanbul Çekmeköy ilçesinde Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan kalker ocağı ve kırma eleme tesisi
• 17 Ekim: Hatay İskenderun ilçesinde Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan kalker ocağı ve kırma eleme tesisi
• 17 Ekim: Hatay Yayladağı ilçesinde Hatay Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığı kalker ocağı ve kırma eleme tesisi
• 6 Kasım: Eskişehir Tepebaşı ilçesinde DSİ 3. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan kil ocakları
• 14 Kasım: Hatay Kırıkhan ilçesinde Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan kalker ocağı ile kırma-eleme tesisi kapasite artışı
• 6 Aralık: Hatay Antakya ilçesinde Hatay Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığı tarafından yapılması planlanan kalker ocağı
• 10 Aralık: Diyarbakır Yenişehir ilçesi Hantepe ve Sivritepe Mahalleleri mevkiindeki Devlet Su İşleri 10. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılması planlanan kum-çakıl malzeme ocakları ve yıkama-eleme tesisi