İsrail’de Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki koalisyon, tartışmalı yargı düzenlemesinde Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki kontrolünü azaltacak yasa tasarısını Meclis Genel Konseyi’ne getirmeye hazırlanırken ülke genelinde protestolar ve sivil itaatsizlik aksiyonları gün boyunca devam etti.
Göstericiler, İsrail bayraklarıyla iş çıkışı saatlerinde tren istasyonlarında toplandı. İsrail polisinin kimi istasyonların girişini kapatması seferleri aksattı.
İsrail genelinde gün boyunca birçok otoyolda göstericiler yolları trafiğe kapattı ve uzun araç kuyrukları oluştu.
Başta Tel Aviv, Batı Kudüs, Hayfa üzere kentler olmak üzere ülke genelinde onlarca noktadaki şovlara on binlerce İsrailli katıldı.
TEL AVİV’DEKİ ŞOVLARA MÜDAHALE
Göstericiler, akşam saatlerinde yargı düzenlemesi tersi protestoların sembolü haline gelen Tel Aviv’deki Kaplan Caddesi’ndeki Hükümet Kompleksi’nin önünde toplandı.
Yaklaşık bin kişilik gösterici kümesi Tel Aviv’in ana arteri Ayalon Otoyolu’nu kapattı, yolda ateş yaktı. İsrail polisi, göstericileri TOMA, atlı birlikler ve güç kullanarak uzaklaştırdı.
İsrail basınındaki haberlere nazaran, çok sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir bölgeye geldiğinde göstericiler “terörist” diye slogan attı. Yol yaklaşık 2,5 saatin akabinde trafiğe açıldı.
İsrail polisi, akşam saatlerinde Kaplan Caddesi’ndeki göstericilere TOMA ve atlı birliklerle müdahale etti. İsrail sıhhat grupları, polisin müdahalesinde yaralanan göstericilere müdahale etti.
Ülke genelindeki protestolarda 60 kadar göstericinin gözaltına alındığı bildirildi.
Öte yandan yüzlerce gösterici, Tel Aviv’den Kudüs’e gerçek yürüyüşe geçti. Yürüyüşün organizatörleri, emellerinin ülkeyi çöküşten kurtarmak olduğunu belirterek, Kudüs’e ulaşmalarının yaklaşık 4 gün süreceğini tabir etti.
ERTELENEN YARGI DÜZENLEMESİ
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in, 5 Ocak’ta duyurduğu “yargı reformu”, Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini sonlandırma ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olması üzere değişiklikler içeriyor.
Netanyahu, ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini 27 Mart’ta ertelediğini açıklamış lakin 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin akabinde yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.
Netanyahu koalisyonu ve muhalefet ortasındaki yargı düzenlemesi müzakerelerinin tıkanmasının akabinde hükümet, yakın vakitte yargı düzenlemesi kapsamında tekrar düğmeye basmıştı.
İktidar, Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki kontrolünü kaldıracak “akla yatkınlık” diye isimlendirilen yasa tasarısını Mecliste birinci oylamada 10 Temmuz’da kabul etmişti. Yasanın yürürlüğe girebilmesi için Mecliste yapılacak üç oylamadan da geçmesi gerekiyor.
İsrail basınındaki haberlere nazaran, Yüksek Mahkeme’nin hükümetin aldığı kararları “kamu çıkarına hizmet etmediği, çıkar çatışması doğurduğu” üzere münasebetlerle “mantık dışı olduğunu” belirterek bozma yetkisini ortadan kaldırmayı öngören “akla yatkınlık” yasa tasarısının ikinci oylama için bu hafta Meclise getirilmesi planlanıyor. Netanyahu hükümeti zıddı protesto hareketi, iktidarın bu adımına karşı 18 Temmuz Salı günü ülke genelinde sivil itaatsizlik hareketleri yapılacağını duyurmuştu.
İsrail’de Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesi ve öteki sağ siyasetlerine karşı çıkan protesto hareketi, 6 aydır ülke genelinde şovlarına devam ediyor.
İsrail ordusunda ortalarında savaş pilotları, denizaltı subayları, seçkin komando birliklerinin yer aldığı yüzlerce yedek asker de Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesine devam etmesi durumunda misyonlarını sürdürmeyeceklerini açıklamıştı.