İrlanda Başbakanı Leo Varadkar, Brexit’in akabinde Birleşik Krallık’ın kesimi olan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ortasındaki ticareti düzenleyen Kuzey İrlanda Protokolü’nden dolayı pişmanlık duyduğunu söyledi.
Varadkar, BBC’ye verdiği demeçte, AB ve İngiltere ortasında ihtilafa yol açan Kuzey İrlanda Protokolü’ne dair değerlendirmelerde bulundu. Varadkar, ulusalcılar ve birlik taraftarlarının dayanağı olmadan protokolün uygulanmasından ötürü pişmanlığını lisana getirdi.
Kuzey İrlanda hükümetini “işlevsizlikle” suçlayan Varadkar, “Brexit’in tüm tarafların takviyesi olmadan dayatıldığı üzere Kuzey İrlanda Protokolü de dayatıldı” dedi. Varadkar, kelam konusu protokolün ekonomik olarak fonksiyonel olduğuna dikkati çekerek Kuzey İrlanda iktisadının İngiltere iktisadını geride bıraktığını vurguladı.
Protokollerin Kuzey İrlanda ve İngiltere ortasında birlikteliği zayıflattığına işaret eden Varadkar, AB ve İngiltere ortasında yeni bir muahede yapılmasını ümit ettiğini belirtti.
AB’DEN İNGİLTERE’YE KARŞI YENİ HAMLE
AB Kurulu Lider Yardımcısı Maros Sefcovic, protokolün kıymetli kısımlarına uymadığı gerekçesiyle İngiltere’ye yönelik yasal süreç başlatmaya karar verdiğini duyurmuştu.
İngiltere’ye karşı ziraî eserlerin gönderilmesi konusunda geçen yıl başlatılan hukuku ihlal sürecini ilerleteceklerini belirten Sefcovic, İngiltere’nin 2 ayda cevap vermemesi halinde mevzuyu Avrupa Adalet Divanına götürebileceklerini bildirmişti. Sefcovic, İngiltere’ye karşı Kuzey İrlanda’daki hudut denetim noktalarında kâfi işçi ve altyapı sağlamadığı, AB’ye gerekli ticari istatistik datalarını vermediği münasebetleriyle iki yeni hukuku ihlal süreci başlattıklarını da kaydetmişti.
Brexit mutabakatının bir kesimi olan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık’ın kesimi olan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ortasındaki ticareti düzenliyor.
Protokole nazaran, Brexit’e karşın Kuzey İrlanda, AB’nin gümrük birliği kurallarına tabi olmaya devam ediyor. Birleşik Krallık’ın geri kalanıyla ticareti ise Kuzey İrlanda limanlarında gümrüğe tabi tutuluyor.
Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle birlik yanlısı Protestanlar ortasındaki savaşı sona erdiren Belfast Muahedesi (Hayırlı Cuma Anlaşması) gereği, denetimlerin yapılabildiği fiziki bir kara sonu oluşturulamıyor. Bu yüzden denetimlerin lakin denizde yapılması kararlaştırılsa da uygulanmasında sıkıntılar yaşanıyor.
İngiltere, ülkenin toprak bütünlüğünü tehdit ettiğini savunduğu protokolün geniş ölçüde değiştirilmesini istiyor. AB ise buna sıcak bakmıyor. (AA)